2020年10月1日星期四

點樣用 random integers 黎 estimate π?

 不如我地試下做少少 experiment 先,求其寫兩個 positive integers,睇下佢地嘅 greatest common divisor(gcd,或者香港學生見開既 H.C.F.)係 1 嘅 probability,比如抽到 $21$ 同 $34$ 就係屬 favourable outcome,抽到 $21$ 同 $35$ 嘅話就唔係一個 favourable outcome。

由於電腦出 random integers 未能做到冇 upper bound 嘅情況,所以我退而求其次,去睇下唔同 upper bound $M$ 嘅結果會係點啦!

$M$

$100$

$10000$

$1000000$

The total number of pairs ($N$)

$100000$

$100000$

$100000$

The number of pairs whose gcd is $1$ ($n$)

$60949$

$60894$

$60647$

The probability of getting a coprime pair ($P=\frac{n}{N}$)

$0.60949$

$0.60894$

$0.60647$

$\sqrt{\frac{6}{P}}$

$3.137562119$

$3.138978736$

$3.145364377$

不如我地將呢個 process 各重覆 $30$ 次,睇下會點~eh... 咁熟口面嘅,好似同我地熟悉既 π 好似喎!

$M$

$100$

$10000$

$1000000$

Sample mean of $\sqrt{\frac{6}{P}}$

$3.139835545$

$3.141452666$

$3.142048756$

Sample standard deviation of $\sqrt{\frac{6}{P}}$

$0.004702442$

$0.003096638$

$0.003385599$

哇,真係好似喎!因為宜家每組有 $30$ 個 data,我地可以 assume 佢地係 normal,咁樣只有 $M=100$ 嘅 case 計到嘅 sample mean 係 significant smaller than $\pi$。

究竟點解呢個數字會咁接近 $\pi$ 呢?

我地可以睇下呢個 probability 可以點樣計出黎先~

首先,我地搵兩個數嘅 gcd 首先會搵左呢兩個數嘅 prime factorization(即小學教嘅質因數連乘式),點樣做到兩個數嘅 gcd 係 1?就係佢地唔會同時係 2 嘅倍數、唔會同時係 3 嘅倍數、唔會同時係 5 嘅倍數、唔會同時係 7 嘅倍數…… 即佢地唔會同時係同一個質數嘅倍數;而因為質數 $p$ 嘅倍數係每 $p$ 就會有一個,所以一個數字係質數 $p$ 嘅倍數嘅 probability 就會係 $\frac{1}{p}$,因此兩個數都唔係質數 $p$ 嘅倍數嘅 probability 就會係 $\frac{1}{p^{2}}$;考慮哂個咁多個 prime numbers,就會得到 $$P=\prod_{p\textbf{ prime}}\left(1-\frac{1}{p^{2}}\right)= \left(1-\frac{1}{2^{2}}\right)\times\left(1-\frac{1}{3^{2}}\right)\times\left(1-\frac{1}{5^{2}}\right)\times\cdots。$$

跟住我地就可以嘗試爆開上面,因為 $0<\frac{1}{p^{2}}<1$,根據 GS sum to infinity,我地知道 $$\frac{1}{1-\frac{1}{p^{2}}} = \sum_{k=0}^{\infty}\frac{1}{p^{2k}}=1+\frac{1}{p^{2}}+\frac{1}{p^{4}}+\frac{1}{p^{6}}+\cdots,$$ 所以我地可以將上面個 product 寫成 $$\frac{1}{P}=\prod_{p\textbf{ prime}}\left(\sum_{k=0}^{\infty}\frac{1}{p^{2k}}\right) = \left(1+\frac{1}{2^{2}}+\frac{1}{2^{4}}+\frac{1}{2^{6}}\right) \times \left(1+\frac{1}{3^{2}}+\frac{1}{3^{4}}+\frac{1}{3^{6}}\right) \times \left(1+\frac{1}{5^{2}}+\frac{1}{5^{4}}+\frac{1}{5^{6}}\right) \times \cdots$$

因為我地小學已經學左嘅 Fundamental Theorem of Arithmetic,即每個整數都可以寫成一個 unique 嘅 prime factorization,我地就會見到其實爆開出黎嘅 terms 都係 $\frac{1}{m^{2}}$,而 $m$ 係任何 integers 嘅樣,而且唔會重覆。比如因為 $12=2^{2}\times 3$,所以 $\frac{1}{12^{2}}$ 就可以由第一個 bracket 揀 $\frac{1}{2^{4}}$、第二個 bracket 揀 $\frac{1}{3^{2}}$ 同埋剩餘嘅 brackets 都揀 $1$ 得出,所以 $$\frac{1}{P}=\sum_{k=1}^{\infty} \frac{1}{k^{2}}=1^{2}+2^{2}+3^{2}+\cdots。$$

1735 年,數學家 Euler 發現左 $$\sum_{k=1}^{\infty} \frac{1}{k^{2}}=1^{2}+2^{2}+3^{2}+\cdots=\frac{\pi^{2}}{6},$$ 而呢條式就可以幫我地計到 $$P=\frac{6}{\pi^{2}},$$ 亦因此我地就知道 $$ \pi=\sqrt{\frac{6}{P}} $$ 喇!

如果想知上面條式點黎,我可以下次打番架!

當然同學都可以諗下點解當 $M$ 係細數嘅時候,點解 estimate 出黎嘅 $\pi$ 通常會細過 actual value?